Vrijwel iedere Nederlander kent Marktplaats. Niet zonder reden: via Marktplaats worden tweedehands producten aangeboden, de communicatie tussen koper en verkoper is goed geregeld en vraagprijzen zijn vaak heel redelijk. Helaas maken oplichters misbruik van de populariteit van Marktplaats. Het is belangrijk om je bewust te zijn van de risico's en om te weten hoe je jezelf kunt beschermen tegen oplichting op Marktplaats.
Daarom lees je in dit blog alles over oplichting via Marktplaats, krijg je tips om veilig te handelen en adviezen over wat te doen als je wordt opgelicht.
Hoe word je bedrogen via Marktplaats?
De manier van handelen via Marktplaats biedt ruimte voor oplichters. Hoewel Marktplaats er alles aan doet om oplichting te voorkomen komen er dagelijks aangiftes binnen van oplichting. Oplichting via Marktplaats kan op verschillende manieren plaatsvinden. Veelvoorkomende soorten van oplichting zijn:
Producten worden niet verzonden / aankoopfraude
Koop je een product via Marktplaats, dan kun je er vaak voor kiezen om dit af te halen of te laten verzenden. Kies je voor verzending, dan loop je het risico dat een product niet wordt verzonden nadat je betaald hebt. Dit wordt ook wel aankoopfraude genoemd. De cybercrimineel doet zich voor als verkoper. Bij aankoopfraude maak je geld over naar de verkoper zonder het product te ontvangen waarvoor is betaald (bron: politie.nl).
Bij verkoopfraude is het precies andersom. Nu doet de crimineel zich voor als de aankoper. Hij/zij wil goederen bij jou aankopen, jij verstuurt wel de goederen maar ontvangt niet het geld. Bij verkoopfraude worden goederen wel geleverd maar betaalt de ontvanger daar niet voor.
Tikkie-fraude
Een ‘koper’ of ‘verkoper’ stuurt je een Tikkie, bijvoorbeeld voor 1 cent. Dit om te controleren of jij betrouwbaar bent. Hierbij kan het zijn dat sprake is van een nagemaakte betaalomgeving, waardoor je betaalgegevens worden gestolen. Zo krijgen oplichters toegang tot jouw bankrekening. In feite is dit een vorm van phishing. De oplichter stuurt je namelijk een valse link, waardoor ze je betaalgegevens kunnen stelen.
Fraude met verzendlabels
Een andere vorm van phishing die oplichters hanteren is fraude met verzendlabels. Jij toont interesse in een product. De verkoper wil zeker weten dat je het verstuurt en vraagt je om via PostNL een verzendlabel te regelen. De verkoper doet hier een linkje bij. Onschuldig klik je hierop. Maar wat je niet weet is dat je een valse PostNL-omgeving zit. Je voert je gegevens in met alle gevolgen van dien. De oplichters kunnen bij je betaalgegevens.
Identiteitsdiefstal
Ook kunnen oplichters als doel hebben om jouw identiteit te stelen. Om jouw betrouwbaarheid te controleren, vragen ze om een kopie van je identiteitsbewijs. Stuur nooit zomaar een kopie van je identiteitsbewijs naar organisaties of mensen die je niet kent! Identiteitsfraude kan verstrekkende gevolgen hebben, zoals leningen die worden afgesloten op jouw naam.
Valse screenshots
Je vraagt de verkoper om een bewijs van betaling. De oplichter stuurt je een nep screenshot van de overschrijving. JIj verstuurt je product terwijl je geen geld ontvangt. Dit valt onder aankoopfraude.
Wat doet Marktplaats om oplichting te voorkomen?
Uiteraard wil Marktplaats niet bekend staan als een platform waar veel opgelicht wordt. Daarom zijn er in de afgelopen jaren steeds meer veiligheidsmaatregelen getroffen. De twee belangrijkste dingen zijn:
Betaalverzoeken via iDEAL
Betaalverzoeken via Tikkie of je eigen bank kunnen makkelijk gebruikt worden door oplichters. De linkjes kunnen vervalst worden waardoor oplichters bij jouw gegevens kunnen. In dat geval moet je als koper al bekend zijn met phishing en phishing herkennen. Marktplaats heeft hierom een eigen ecosysteem opgezet waarbinnen betalingen plaatsvinden. Dit proces start de betaling via Marktplaats. Door dit zo in te richten hebben oplichters minder kans om linkjes te vervalsen.
Bescherming van de kopen
Wanneer een product verstuurd wordt, wil je zeker weten of het ook echt verstuurd wordt op het moment dat je betaald. Hiervoor is de kopersbescherming in het leven geroepen. Dit noemde Marktplaats eerder de Gelijk Oversteken Service. Het principe wat wordt gehanteerd is dat een betaling pas vrijgegeven wordt op het moment dat je het bestelde product hebt ontvangen. Dus wat er gebeurt:
- Je koopt een product
- Je komt overeenkomt met de verkoper dat het product wordt verstuurd per post
- Via Marktplaats betaal je het product
- Marktplaats houdt het geld vast totdat het product er is
- Voldoet het product aan de eisen dan wordt de betaling vrijgegeven
- Voldoet het product niet aan de eisen: dan kun je het geld alsnog terughalen.
Wat kun je doen om veilig te handelen via Marktplaats?
Gelukkig kun je het nodige doen om oplichting via Marktplaats te voorkomen. Denk hierbij aan:
Gezond verstand
Gebruik je gezonde verstand: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dit vaak ook zo.
Tweefactorauthenticatie
Maak gebruik van tweefactorauthenticatie. Bescherm je account op Marktplaats met een sms-beveiligingscontrole. Hierdoor krijgen oplichters minder snel toegang tot jouw account, doordat je bij het inloggen niet alleen een wachtwoord invoert, maar ook een code die je per sms ontvangt.
Beoordelingen van verkopers
Het is verstandig om het profiel van de verkoper te beoordelen. Lees de beoordelingen van de verkoper en kijk hoe lang deze al actief is. Vertrouw je het niet, wees dan op je hoede.
Maak geen geld over als je zelf de verkoper bent
Doe dit ook niet om aan te tonen dat jijzelf betrouwbaar bent.
Haal producten op
Kies ervoor om producten op te halen, in plaats van te laten verzenden. Zo kan je altijd gelijk oversteken en de staat van het product controleren.
Gegevens van de verkoper checken
Marktplaats werkt ook nauw samen met de politie. Hierdoor kunnen accounts van hackers en oplichters sneller geblokkeerd worden. Ook heeft de politie een tool waarin je bepaalde gegevens kunt controleren voordat je producten koopt bij iemand.
Hoe herken je oplichters op Marktplaats?
Er zijn enkele manieren om oplichting via Marktplaats te herkennen:
- Klik nooit op linkjes die je niet vertrouwd of linkjes die je via Whatsapp of een ander systeem dan Marktplaats krijgt. Een oplichter zal proberen om het contact buiten Marktplaats te laten verlopen.
- Vertrouw niet op screenshot, ze kunnen vervalst worden.
- Wanneer een verkoper urgentie heeft wees dan alert. Moet je snel betalen, laat je dan niet gek maken. Dit is vaak een manier van de oplichter om je overhaast te laten beslissen.
In advertenties kun je letten op een aantal dingen:
- Hoe lang is de verkoper actief op Marktplaats (zijn ze nog maar kort actief dan is het slim om op te letten)
- De foto's: zie je echte foto's of marketingfoto's. Bij voorkeur wil je een echte foto van het product zien.
- De prijs van het artikel: is dit reëel of buitenproportioneel.
- De plaats van verkoop: als je iets koopt wil je doorgaans geen uren reizen op het product op te halen. Dit weten criminelen ook. Ze zetten dan bijvoorbeeld in het profiel dat ze op de Waddeneilanden wonen.
Opgelicht: wat je moet doen
Ben je opgelicht via Marktplaats, laat het er dan niet bij zitten. Houd er wel rekening mee dat de kans niet groot is dat je jouw geld terugkrijgt. Toch zijn er een aantal dingen die je kunt om de oplichter te pakken, te voorkomen dat andere mensen er mee te maken krijgen of je opnieuw het slachtoffer wordt:
- Sla de gesprekken die je hebt gevoerd met de oplichter op als bewijsmateriaal.
- Blokkeer het telefoonnummer van de oplichter.
- Ben je één keer het slachtoffer geworden van oplichters, dan is de kans groot dat deze criminelen nog een keer zullen proberen je op te lichten. Wees je hiervan bewust.
- Wijzig je wachtwoord en inloggegevens.
- Rapporteer het profiel op Marktplaats.
- Maak melding van de oplichting bij Marktplaats.
- Doe aangifte bij de politie.
Conclusie
Je kunt op verschillende manieren worden opgelicht via Marktplaats. Gelukkig is dit te voorkomen. Gebruik je gezond verstand als je actief bent op Marktplaats. Is iets te mooi om waar te zijn, dan is dit vaak ook daadwerkelijk te mooi om waar te zijn.
Ben je toch opgelicht? Laat het er dan niet bij zitten. Verzamel zoveel mogelijk bewijsmateriaal, doe melding bij Marktplaats en doe aangifte bij de politie.
