We worden steeds vaker slachtoffer van cybercrime. Van ransomware-aanvallen tot phishing en malware, cybercriminelen worden steeds geavanceerder in hun technieken om toegang te krijgen tot persoonlijke en bedrijfsgegevens. Een veelgestelde vraag is of virusscanners ons effectief kunnen beschermen tegen deze cyberdreigingen. In deze blogpost zullen we deze vraag beantwoorden en de rol van virusscanners in de strijd tegen cybercriminaliteit uitleggen.
Wat doen virusscanners?
Virusscanners, ook bekend als antivirussoftware, is een van de bekendste en oudste manieren om schadelijke software (malware) op te sporen, te blokkeren en te verwijderen. Ze werken op verschillende manieren om je systeem te beschermen:
Handtekeningdetectie
Dit is de meest traditionele vorm van malware-detectie, waarbij de virusscanner zoekt naar bekende handtekeningen van malware in de bestanden op je computer. Zodra een bekende handtekening wordt gedetecteerd, kan de scanner actie ondernemen om de dreiging te verwijderen.
Heuristische analyse
Dit helpt bij het identificeren van nieuwe, onbekende malware door te zoeken naar verdachte gedragingen of codepatronen die vaak voorkomen in malware.
Realtime bescherming
Dit zorgt ervoor dat nieuwe bestanden en processen worden gecontroleerd op tekenen van malware zodra ze je systeem binnenkomen.
Webbescherming
Sommige virusscanners bieden bescherming tijdens het surfen op het internet door kwaadaardige websites te blokkeren en je te waarschuwen voor phishing-pogingen.
De beperkingen van virusscanners
Hoewel virusscanners een belangrijk onderdeel zijn van je beveiligingsarsenaal, hebben ze ook hun beperkingen:
Nieuwe en geavanceerde dreigingen
Cybercriminelen ontwikkelen voortdurend nieuwe malware die traditionele virusscanners kan omzeilen. Zero-day aanvallen bijvoorbeeld, waarbij onbekende kwetsbaarheden worden uitgebuit, kunnen moeilijk te detecteren zijn omdat deze nog niet bekend zijn.
Social engineering
Veel cyberaanvallen maken gebruik van social engineering, waarbij criminelen gebruikers misleiden om persoonlijke informatie prijs te geven of kwaadaardige software te installeren. Virusscanners kunnen je niet altijd beschermen tegen jezelf als je op een verdachte link klikt of gevoelige informatie deelt.
Geavanceerde persistentiebedreigingen (APT's)
Dit zijn doelgerichte aanvallen die vaak geavanceerde technieken gebruiken om langdurig onopgemerkt te blijven op een systeem. Deze aanvallen kunnen moeilijk te detecteren zijn met standaard antivirussoftware.
Welke anti-virussoftware gebruiken
In principe werkt elke anti-virussoftware ongeveer hetzelfde, en is er niet duidelijk een beter dan de ander. Windows-computers hebben een standaard virusscanner Defender. Dit is een goed programma, andere anti-virussoftware programma’s die goed zijn:
- Kaspersky Anti-virus
- Bitdefender
- HitmanPro.Alert
- ESET Security
- Malwarebytes (gratis)
Maar ook de bekende namen Norton, McAfee en AVG zijn goede programma’s. Over het algemeen geldt dat MacOS systemen van zichzelf al moeilijk te infiltreren te zijn voor cybercriminelen. Een betaalde anti-virusscanner loont, omdat zij meer onderzoek doen in het verbeteren van hun anti-virusscanner.
Ook voor je telefoon bestaan anti-virusprogramma’s!
Tips voor bedrijven
Gezien de beperkingen van virusscanners, is het belangrijk om een gelaagde benadering van beveiliging te hanteren:
Bewustwording en opleiding
Het trainen van jouw medewerkers om verdachte activiteiten te herkennen en veilig online gedrag te bevorderen, is cruciaal. Dit kan helpen om social engineering-aanvallen te voorkomen.
Firewall en netwerkbeveiliging
Het gebruik van een firewall en andere netwerkbeveiligingsmaatregelen kan helpen om ongeautoriseerde toegang tot je systemen te voorkomen.
Geavanceerde beveiligingstools
Overweeg het gebruik van aanvullende beveiligingstools zoals endpoint detection and response (EDR), intrusion detection systems (IDS), en sandboxing om geavanceerdere dreigingen te detecteren en te neutraliseren.
Regelmatige updates en patches
Zorg ervoor dat alle software, inclusief je besturingssysteem en applicaties, up-to-date is met de laatste beveiligingspatches.
Back-ups
Regelmatige back-ups van je gegevens kunnen ervoor zorgen dat je snel kunt herstellen van een cyberaanval zonder significante gegevensverlies.
Tips voor particulieren
Denk eraan dat niet alleen een anti-virusprogramma jouw beschermt tegen cybercrimeaanvallen, dus zorg ook hier ervoor dat je meerdere manieren hebt ingesteld om jezelf te beschermen.
- Zorg dat je een anti-virusprogramma hebt of aanschaft. Installeer deze op al jouw systemen: computers, laptops en telefoons.
- Stel tweestapsverificatie in op al jouw accounts, maar vooral op jouw e-mailaccount.
- Update jouw systemen zo snel mogelijk, stel automatische updates in.
- Gebruik sterke wachtwoorden en het liefst een wachtwoordmanager.
- Deel jouw systemen niet met anderen, of maak dan een apart account aan.
- Herken phishing en kijk uit voor social engineering technieken.
- Denk aan het maken van back-ups in het geval je ooit wel slachtoffer wordt van cybercrime en niet meer bij jouw bestanden of foto’s kan komen.
Conclusie
Virusscanners spelen een essentiële rol in de bescherming tegen cybercriminelen, maar ze zijn slechts één onderdeel van een uitgebreide beveiligingsstrategie. Door een gelaagde benadering te hanteren en zowel technische als menselijke elementen van beveiliging te versterken, kun je jezelf beter beschermen tegen de steeds evoluerende dreigingen van cybercriminaliteit. Wees altijd waakzaam en blijf up-to-date met de nieuwste beveiligingspraktijken om je digitale leven veilig te houden.
