We maken allemaal wel eens gebruik van een openbaar wifi netwerk. Als je in de trein zit of in een koffietentje werkt bijvoorbeeld. Maar wist je dat openbare wifi lang niet altijd veilig is. Sterker nog: elke keer als je verbinding maakt met internet via een openbaar netwerk, loop je bepaalde risico’s. Daarom hebben we in dit blog voor je op een rij gezet hoe dit zit en waar je op moet letten.
Wat is openbare wifi?
Als je buitenshuis bent en je wilt internetten op je tablet, smartphone of laptop, dan kan dit via openbare wifinetwerken. Gratis wifi-hotspots vind je overal, alleen in Nederland zijn er al meer dan 2 miljoen gratis wifi-netwerken (aldus de Consumentenbond). Deze vind je onder meer bij hotels, winkels, restaurants, vliegvelden en bars.
Veel mensen maken op deze locaties zonder gebruikersnaam of wachtwoord gebruik van het netwerk. Uit onderzoek blijkt dat 88% van de Nederlanders weet dat een openbare wifi hotspot onveilig kan zijn. Ondanks deze kennis, past maar 41,2% het surfgedrag aan als ze inloggen op een openbaar netwerk.
Wat zijn de gevaren van openbare wifinetwerken?
Met een openbaar wifi netwerk kan iedereen verbinding maken. Hackers dus ook. Openbare wifi-netwerken zijn een gemakkelijk doelwit voor kwaadwillenden, omdat ze niet altijd goed beveiligd zijn. Cybercriminelen spelen hier handig op in en het is dan ook goed om te weten dat internetten via wifi-hotspots je kwetsbaar maakt. Hackers zullen proberen om gegevens zoals wachtwoorden, e-mails en bankgegevens te krijgen wanneer jij verbinding maakt met openbare wifi.
Hoe misbruiken hackers wifi?
Internetcriminelen hebben meerdere manieren om in te breken op een openbaar wifinetwerk.
Als eerste kan een hacker een vals wifi netwerk op zetten. Als jij vervolgens verbinding maakt met zo’n schadelijk netwerk, kijkt de cybercrimineel mee met alles wat je doet. Zo'n vals wifi netwerk heeft vaak een naam die je vertrouwd. Log je in op dit netwerk dan kunnen ze alles zien wat je doet. Zo kunnen ze al het verkeer onderscheppen en je privégegevens afhandig maken. Het gevolg is dat je al je informatie, waaronder je creditcard- en je inloggegevens, terecht komt bij kwaadwillenden. Dit noem je een Man-In-The-Middle (MITM) attack.
Ten tweede kan het zijn dat cybercriminelen gebruikmaken van een openbaar wifi netwerk om malware te versturen. Je klikt op een link, of een pop-up en vervolgens wordt er kwaadaardige software op je telefoon of je laptop geïnstalleerd. Ze kunnen vervolgens gegevens afhandig maken. Als in jouw instellingen het delen van bestanden via een netwerk is toegestaan, kan de hacker eenvoudig geïnfecteerde software op je computer installeren.
Als derde kunnen cybercriminelen zelfs het openbare wifi hacken.
Wat zijn de risico’s van openbare wifi?
Zoals genoemd is de dreiging altijd aanwezig dat hackers de beschikking krijgen over al je persoonsgegevens bij het gebruik van openbare wifi.
Hackers kunnen met deze gegevens verschillende dingen doen. Denk aan het verhandelen van je persoonsgegevens, het doen van bestellingen op jouw naam of je computer gijzelen. Ook ligt het gevaar van identiteitsdiefstal op de loer.
Realiseer je verder dat het checken van je banksaldo op een openbaar wifinetwerk verstrekkende consequenties kan hebben! Er zijn genoeg gevallen bekend van internetcriminelen die je inlogcodes stelen en daarna je bankrekening plunderen.
Als laatste willen we het gevaar benoemen van het inloggen op een bedrijfsnetwerk via openbare wifi. Wanneer een hacker op deze manier toegang krijgt tot bedrijfsgegevens zijn de gevolgen niet te overzien. In het slechtste geval wordt er ransomware geïnstalleerd waardoor bedrijven nergens meer bij kunnen.
Je wifi veilig gebruiken
De grote vraag is nu natuurlijk hoe je op betrouwbare wijze openbare wifi gebruikt. Dit kan op twee manieren, namelijk via je databundel of via VPN.
Als je met je databundel wilt internetbankieren via 3G, 4G of 5G dan betaal je hiervoor. Het grote voordeel is dat het betrouwbaar is.
Gebruik een VPN
De veiligste manier om verbinding te maken met een openbaar wifi-netwerk is door een VPN te gebruiken. VPN staat voor Virtual Private Network. Met VPN creëer je een beveiligde tunnel tussen het apparaat dat jij gebruikt en de website waar je verbinding mee maakt. Dat maakt het voor een hacker heel lastig om verbinding te maken. Zelfs als je dan inlogt op een nep netwerk kan de hacker de gegevens op jouw computer niet zien.
Openbare wifi: veilig of niet?
Internetten op een openbaar wifinetwerk: doen of niet? Zoals gezegd zijn er behoorlijke risico’s aan verbonden. Het is dan ook goed om je hier altijd bewust van te zijn. Met een paar simpele maatregelen stel je je informatie veilig. Naast VPN en het gebruiken van je databundeĺ is het in elk geval aan te raden om geen vertrouwelijke gegevens te delen via openbare wifi.
Verder is het verstandig om de optie delen in de systeemvoorkeuren uit te zetten. Hierdoor wordt het automatisch delen met (on)bekende apparaten in hetzelfde netwerk uitgeschakeld zodat een hacker niet zomaar malware naar jou kan versturen.
Tot slot adviseren we je om je wifi uit te schakelen als je op je laptop aan een document werkt, want zelfs als je niet verbonden bent met een netwerk, stuurt je laptop informatie door naar netwerken in de buurt. Dit geldt overigens ook voor je telefoon.
Schakel WiFi en Bluetooth uit als je dit nodig hebt. Een andere tip is om opgeslagen WiFi netwerken in jouw telefoon regelmatig te controleren. WiFi netwerken die je niet nodig hebt verwijder deze. Want laptops en telefoons zenden elke keer deze netwerknaam uit om automatisch hiermee te kunnen verbinden. Deze informatie kan relevant zijn voor een hacker om bijvoorbeeld een nepnetwerk op te zetten.
